Gemiddeld eens in de drie à vier jaar komt er een in Nederland terecht: een meteoriet. De meest recente inslag was in 2017, iets ten noorden van Amsterdam. Meestal blijft zoiets onopgemerkt, maar er zijn ook catastrofale meteorietinslagen geweest met desastreuze gevolgen. Neem die van 66 miljoen jaar geleden in Yucatán (Mexico), die een einde maakte aan de dinosaurussen. Govert zoekt in deze aflevering uit hoe bang we moeten zijn voor dit soort kosmische rampen en of we er iets tegen kunnen doen. Vooral de Amerikaanse overheid investeert serieuze bedragen om het rondzwevende kosmische ‘puin’ in kaart te brengen. Govert ontmoet planetoïden-experts, bezoekt hun telescopen en hoort hoe ze te werk gaan. Carolyn Shoemaker vertelt over haar ontdekking van komeet Shoemaker-Levy 9, waarvan de inslag op Jupiter als eerste live kon worden waargenomen. De voorzitter van de B612 Foundation, Danica Remy, vertelt Govert hoe je het gevaar van een ophanden zijnde kosmische inslag zou kunnen afwenden. Maar het blijkt dat deze plannen vooralsnog slechts theorie zijn...
In deze aflevering laat Govert zien dat sterrenkunde helemaal geen ‘ver-van-mijn-bed-show’ is. Of het nu gaat om de zoektocht naar verre sterrenstelsels, de vragen rondom de oorsprong van het heelal, of het onderzoek aan de geboorte van nieuwe sterren; astronomie heeft alles te maken met ons eigen bestaan, hier en nu. Ewine van Dishoeck legt uit dat dezelfde moleculen waaruit ons lichaam is opgebouwd ontstaan in verre, ijle gaswolken tussen de sterren. In het Sackler-laboratorium in Leiden bootst ze met haar team het heelal na om het ontstaan van deze moleculen beter te kunnen begrijpen. Maar ook aan de andere kant van onze planeet, in Chili, wordt gedetailleerd onderzoek gedaan aan deze moleculen, ver weg in onze kosmos. Met de grootste telescoop ter wereld, het ALMA-observatorium van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht, speurt de wetenschap het heelal af op zoek naar die organische moleculen; moleculen die het leven hier op aarde mede mogelijk maken. Dit soort ontdekkingen doen Govert beseffen dat wij, en al het leven om ons heen, in direct contact staan met dat uitgestrekte heelal rondom ons.
Na ons bezoek aan de maan lijkt Mars de eerstvolgende nieuwe kosmische bestemming voor de mensheid. Het staat in ieder geval hoog op de meest recente ‘to-do-list’ van de NASA. Govert legt uit waarom specifiek die rode planeet ons zo aantrekt. Ook neemt hij ons mee terug in de tijd, om de fascinatie voor Mars door de eeuwen heen te laten zien. Met de huidige technologie en wetenschap wordt Mars in hoog tempo onderzocht en in kaart gebracht. Alfred McEwen fotografeert het oppervlak van Mars nu al jaren met ‘zijn’ HiRISE-satellietcamera en toont zijn meest betoverende beeldopnames. Ook brengt Govert een bezoek aan het Jet Propulsion Laboratory van NASA, van waaruit de verschillende robots en wagentjes op Mars bestuurd worden. Vera Mulyani gaat nog een stap verder. Zij legt Govert uit waarom zij met haar Mars City Design-team bezig is Mars voor te bereiden op een menselijke invasie. Binnenkort worden de eerste prototypes van Marswoningen gebouwd in de Californische Mojavewoestijn.
In Hollywood weten ze het al lang: buitenaards leven bestaat. Maar ook steeds meer wetenschappers houden tegenwoordig rekening met die mogelijkheid. Dat komt met name door de ontdekking van duizenden exoplaneten - planeten bij andere sterren. Maar ook de ontdekking van extremofielen (eenvoudige organismen die onder de meest extreme omstandigheden kunnen leven) voeden de wetenschappelijke verwachtingen. Govert zoekt in deze aflevering uit wat we al zeker weten over buitenaards leven en wat we op korte termijn kunnen gaan ontdekken. Daarbij gaat hij onder andere in Sedona (Arizona) met Anita Owens mee op een nachtelijke speurtocht om UFO’s te spotten. Ook ontmoet hij Jill Tarter, die al een halve eeuw jacht maakt op radiosignalen van buitenaardse beschavingen (de Hollywoodfilm ‘Contact’ is op haar leven gebaseerd). In Chili ontmoet Govert de Belgische astronoom Michaël Gillon, die recent het planetenstelsel TRAPPIST-1 ontdekte: zeven aardachtige planeten rondom één ster. De verwachtingen dat er binnenkort op één van die planeten leven wordt ontdekt zijn hooggespannen.
Hoe is het heelal ontstaan? Als je je verdiept in de kosmos is dat misschien wel de meest prangende vraag van allemaal. Sinds de acceptatie van het fenomeen ‘oerknal’ probeert de wetenschap steeds dichter bij dit moment te komen, zo’n 13,8 miljard jaar geleden. In deze aflevering neemt Govert ons mee op een reis terug in de tijd om zo dicht mogelijk bij de geboorte van het universum te komen. Hij legt daarbij uit hoe astronomen aan de hand van licht als het ware terug kunnen reizen in de tijd. Hoogleraar Heino Falcke doet dat in Nijmegen door voor het eerst een zwart gat op 50 miljoen lichtjaar afstand te fotograferen. Ook bezoekt Govert de telescopen in Arizona en Californië waarmee astronomen Vesto Slipher en Edwin Hubble de basis legden voor de oerknaltheorie. En in Chili wordt Govert op sleeptouw genomen naar de Very Large Telescope, waarmee wetenschappers het dichtst mogelijk in de buurt van de oerknal kunnen komen. En het einde is nog lang niet in zicht, want een nieuwe generatie telescopen is op dit moment in aanbouw...
De maanlanding is voor veel mensen dé gebeurtenis van de vorige eeuw. Het was grensverleggend en vandaag de dag nog altijd inspirerend. De wetenschap stort zich tegenwoordig met evenveel enthousiasme op de verdere verkenning van het heelal. In deze aflevering duikt Govert in de geschiedenis van het Apollo-programma, waarbij de mens de maan bezocht. Hij bezoekt verschillende locaties in de Verenigde Staten waar de Apollo-maanlandingen op een wetenschappelijke manier werden voorbereid. Ook geeft Govert ons in deze aflevering een blik in de toekomst van de ruimtevaart en de sterrenkunde. Want de maanlanding heeft onze verkenningsdrang aangewakkerd. Er staan projecten op stapel die een vergelijkbare impact zullen hebben als de maanlanding. De komende decennia gaan de eerste mensen naar Mars, ontdekken we mogelijk een vorm van buitenaards leven en zullen we weten hoe het heelal is ontstaan. Govert ontmoet experts en bezoekt locaties in de Verenigde Staten, Chili en Nederland waar op dit moment de basis wordt gelegd voor deze nieuwe kosmische uitdagingen. Misschien wel dé gebeurtenissen van de 21e eeuw...
