Home / Series / emce□ / Aired Order / Season 1 / Episode 259

Dlaczego swetry kurczą się w praniu? #nauka #ciekawostki #edukacja #upcycling

Gdy spojrzymy pod mikroskopem na wełniane włókna, możemu zobaczyć, że mają na swojej powierzchni łuski. Kiedy tkanina jest mokra i poddana tarciu, na przykład w pralce, włókna zaczynają się przemieszczać. Ich łuski zahaczają o siebie i zazębiają się, a przestrzenie między nimi się zmniejszają. Przez kolejne cykle wirowania, włókna coraz bardziej splątują się. W efekcie materiał zbija się i kurczy. Proces ten jest nieodwracalny, ponieważ zaczepione o siebie łuski blokują się i włókna nie są w stanie powrócić do pierwotnego stanu. Takie skurczenie nazywa się filcowym. Włókna łączą się ze sobą tak mocno, że materiał staje się gęstszy, bardziej zbity i mniej elastyczny. Tu możecie zobaczyć, jak wygląda tkanina przed i po sfilcowaniu. Czasem ten proces jest stosowany celowo – dzięki niemu powstaje filc, czyli wytrzymały, ciepły materiał, który nie strzępi się na brzegach i można go łatwo ciąć. Używa się go na przykład do produkcji kapeluszy.

język polski
  • Originally Aired March 26, 2025
  • Runtime 2 minutes
  • Created March 28, 2025 by
    martyna010124pho
  • Modified March 28, 2025 by
    martyna010124pho